Wielu członków polskiego społeczeństwa na dźwięk słowa „kremacja” odczuwa pewien niepokój lub zażenowanie. Ten sposób postępowania z ludzkim ciałem wciąż jeszcze jawi się jako ekstrawagancja lub herezja. Zupełnie niesłusznie. Jest to bowiem zwyczaj praktykowany od tysiącleci, znany już w kulturach pierwotnych. Spotkać się z nim można było (i można nadal) w wielu wierzeniach religijnych i różnorodnych systemach prawnych.
Dlaczego właśnie kremacja?

Decydujący się na kremację zwłok bliskiej osoby lub ci, którzy chcą zostać spaleni po swojej śmierci, kierują się różnymi pobudkami. Bywa, że jest to chęć pozostania w pamięci rodziny i przyjaciół pod taką jak za życia postacią. Często jest to lęk przed fizycznym rozkładem ciała. Niezależnie od przyczyn, warto uszanować wolę zmarłego lub decyzję jego najbliższych, którzy mają do jej podjęcia największe prawo. W przypadku nieporozumień dotyczących kremacji członka rodziny warto drogą kompromisu dojść do wspólnej decyzji, aby uniknąć sprzeczek, które burzą nastrój ostatniego pożegnania.

Co na to poszczególne religie?

Dominująca w Polsce religia katolicka nie zabrania swoim wyznawcom kremowania zwłok, ale zdecydowanie preferuje klasyczne grzebanie ciał zmarłych. Możliwe jest jednak (i praktykowane) odprawianie nabożeństwa żałobnego nad urną z prochami, o ile tylko sam akt spalenia zwłok nie oznacza sprzeciwu wobec prawd wiary. Dużo radykalniej podchodzi do kwestii kremacji duchowieństwo prawosławne. Ów odłam wiary chrześcijańskiej zdecydowanie zabrania tego rodzaju postępowania z ludzkim ciałem, odstępując od tej zasady jedynie w ekstremalnych sytuacjach, na przykład podczas epidemii. Jeśli chodzi systemy religijno-filozoficzne innych kultur, można znaleźć skrajnie różne podejścia. Islam na przykład stanowczo sprzeciwia się tej praktyce, zaś buddyzm – pochwala, traktując ją jako symboliczne podkreślenie kruchości ludzkiego życia.

Gdzie można dokonać kremacji?

Miejsc, w których można poddać ciało zmarłego kremacji, wciąż w Polsce brakuje. Obecnie krematoriów jest w naszym kraju ponad dziesięć. Ostatnio, otwarte zostało w Wyszkowie - niedaleko Warszawy. Brakuje ich jednak ciągle nawet w niektórych dużych miastach, jak Kraków, Lublin czy Białystok. Z pewnością ma to wpływ na niewielką w stosunku do krajów zachodniej Europy ilość spopielanych zwłok. Możliwość skremowania zwłok bez konieczności transportu poza miejsce zamieszkania mają między innymi mieszkańcy Warszawy i Łodzi. Spopielarnie ciał powstają przy istniejących już domach pogrzebowych, przynależą do cmentarzy miejskich lub działają samodzielnie

Oświadczenie woli

Aby kremacja doszła do skutku, do zakładu należy dostarczyć oświadczenie woli – dokument wypełniony przez najbliższego członka rodziny lub osobę organizującą ceremonię. Formularz można znaleźć na stronach internetowych o tematyce pogrzebowej. Odpowiedzialność za sprzeciw pozostałych członków rodziny związany z kremacją, bierze na siebie osoba wypełniająca i podpisująca wspomniany dokument. Ważnym punktem oświadczenia woli jest zaświadczenie o tym, iż w ciele zmarłego nie znajduje się rozrusznik serca. Jego wybuch mógłby poważnie uszkodzić piec krematoryjny.

Procedura kremacji i postępowanie z prochami zmarłego

Koszt spopielenia zwłok oscyluje w granicach 700 złotych. Rodzina zmarłego zajmuje się organizacją osobiście lub też powierza ją wybranemu zakładowi pogrzebowemu. Do krematorium dostarcza się kopię aktu zgonu oraz wspomniane wyżej oświadczenie woli lub – jeśli takowy istnieje – testament zmarłego, w którym zapisana została chęć poddania się po śmierci kremacji. Ciało zmarłego - ubrane lub owinięte płótnem - podlega kremacji w zwykłej, drewnianej trumnie, pozbawionej lakieru i elementów metalowych. Co ważne, nie umieszczamy w niej żadnych przedmiotów. Bliscy mają zazwyczaj możliwość czuwania przy zwłokach w ostatnich chwilach przed kremacją oraz obserwacji umieszczania trumny w piecu krematoryjnym. Sam proces spalania zwłok trwa około dwóch godzin. Odbywa się w sposób humanitarny, estetyczny i jest automatycznie sterowany przez specjalnie przystosowany do tego komputer. Po kremacji rodzina zmarłego otrzymuje protokół z procedury spopielania. Rozsypywanie prochów zmarłego nie jest w Polsce dozwolone. Urny umieszcza się w kolumbariach lub w specjalnie wydzielonych miejscach na zwykłych cmentarzach.