Pogrzeb Wyznaniowy a Świecki
2008-12-21
W przypadku konieczności dokonania pochówku bliskiej osoby i zorganizowania wszelkich formalności pogrzebowych oraz oprawy ceremonii, pierwszą kwestią, którą należy ustalić jest to, czy pogrzeb ma się odbywać zgodnie z obrządkiem wyznaniowym (w Polsce jest to najczęściej Rzymsko - Katolicki), czy świeckim. W tym wypadku wszystko zależy od osoby zmarłego - czy był on wierzący, czy też stroniący od religii. Wówczas odpowiedź staje się jasna.
Jak zatem powinien wyglądać jeden i drugi pogrzeb?
Zacznijmy od katolickiego. Z przykrością trzeba stwierdzić, że praktyka odbiega od proponowanego przez kościół układu liturgii. Najczęściej ciało zostaje wystawione na ok. 2-3 godziny przed Mszą Świętą żałobną w przycmentarnej kaplicy. Zanika już zwyczaj całonocnego czuwania przy zmarłym. W trakcie owego wystawienia, wokół trumny zbierają się najbliżsi, żegnają się z kochaną osobą, odmawiają różaniec i modlitwy o przyjęcie jej duszy do Nieba. Po Mszy Świętej kondukt żałobny udaje się na cmentarz, następują ostatnie pożegnania ze strony bliskich oraz kapłana. Trumna zostaje zsunięta do grobu i zasypana ziemią.
Idealny układ liturgii pogrzebowej znacznie odbiega od tego obrazu. Kapłan powinien odwiedzić dom zmarłego. Tam w żałobnej atmosferze następuje wspomnienie. Następnie, wraz z trumną, żałobnicy udają się do kościoła. Ta droga powinna mieć charakter pokutny, z odśpiewaniem psalmu „Miserere”. Od Mszy Świętej zaczyna się część liturgiczna pełna nadziei. Jeśli Chrystus umarł i zmartwychwstał, to także i ten człowiek, jako część kościoła - Ciała Chrystusowego, po śmierci zmartwychwstanie. Zatem od pokuty przechodzimy do ponownego życia. Nadzieja może zostać wzmocniona przez włączenie w liturgię Mszy Świętej pieśni Wielkanocnych, chociaż nie śpiewanych od początku. Następnie mają miejsce: obrzęd przy trumnie i droga na cmentarz, czyli ostanie pożegnanie i symboliczne odprowadzenie zmarłego pod bramy Raju. Te wydarzenia mogą mieć już znacznie bardziej radosny charakter - wyraża się w nich bowiem nadzieję na zbawienie zmarłego dzięki nieskończonemu Miłosierdziu Boga.
A jak powinien wyglądać pogrzeb świecki? Zasadniczą zaletą tego rozwiązania jest znacznie większa dowolność przyjętej formy. Zazwyczaj pojawiają się stałe elementy, zbliżone do tych, które występują w przypadku pogrzebu kościelnego, czyli wystawienie trumny w kaplicy lub odpowiedniej sali w domu pogrzebowym, opowieści o zmarłym, pożegnanie bliskich, kondukt żałobny, cisza nad zsuwaną do grobu trumną. Całość może być prowadzona przez osobę z rodziny zmarłego, lub też przez Mistrza Świeckiej Ceremonii Pogrzebowej. Zaletą tego drugiego rozwiązania jest uzyskanie profesjonalnej pomocy i spokojnego przeprowadzenia wszystkich zaplanowanych punktów uroczystości. Jeżeli chodzi o atmosferę pogrzebu, wiele zależy od tego, w jaki sposób rodzina zechce pożegnać swojego zmarłego. Nie ma tutaj żadnych ograniczeń przepisami prawa, jedyne, co nas ogranicza, to świadomość ostatniej woli zmarłego. Podczas tego ważnego wyboru starajmy się zatem nie kierować swoim własnym światopoglądem, a wyłącznie tym, jakie byłoby życzenie zmarłej osoby. To pozwoli na uniknięcie długich i bezcelowych dysput rodzinnych nad formą uroczystości.